Türkiye uzun yıllardır ilk kez ihracatta düşüş yaşıyor. Ekim sonu itibarıyla ihracat 210 milyar dolara ulaştı. OVP’de ihracatın 2023 yılında bir önceki yıla göre sadece 800 milyon dolar artacağı iddia edildi. Ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış bilgiler yüzde 0,7’lik bir artış gösteriyor ancak yıl sonuna kadar ciddi bir artış olmayacağı, halen bir düşüş ihtimalinin mevcut olduğu ortaya çıktı.
Türkiye’nin klasik olarak güçlü olduğu tüm ihracat branşlarında ciddi düşüşler görülüyor. Bunun tek istisnası son yıllarda hızla büyüyen savunma ve havacılık sektörü oldu. Bakanlık bu yıl ilk kez 5 milyar doları aşmaya hazırlanıyor. 12 aylık verilere göre yüzde 36,6 artan savunma ve havacılık ihracatı 5,5 milyar dolara ulaştı. Bu seviye, Türkiye’nin savunma ihracatçısı ülkeler kümesinde ilk 10’a yaklaştığı anlamına geliyor. Öte yandan, Türkiye’nin rekabetçi sanayi sektörlerinde, özellikle tekstil-hazır giyim, plastik ve otomotivde görünüm olumsuz.
Türkiye, savunma ve havacılıkta son yıllardaki hızlı ihracat artışını 2023 yılında da sürdürdü. İhracatta çok sınırlı bir artış, hatta ihracatta sınırlı bir düşüş ihtimalinin olduğu 2023’te, sanayi kolları arasında performansını artıran tek kalem oldu. savunma ve havacılıktı.
Savunma ve havacılık ihracatı 2023 yılı Ocak-Ekim döneminde yüzde 35,4 artışla 4 milyar 350 milyon dolara ulaştı. Ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış ihracat 5 milyar 500 milyon dolara ulaşarak 5 milyar dolar sınırının üzerinde kaldı. Ligin son iki ayda da benzer bir artış göstermesi durumunda Türkiye’nin 2023 yılına kadar küresel ligde ilk 10’a girme ihtimali bulunuyor.
Sektörün doğası gereği uluslararası ticarete ilişkin rakamlarda belirsizlikler bulunsa da kapsamlı veri tutan SIPRI verilerine göre Türkiye, 2018-2022 döneminde ihracatıyla şu anda 12. sırada yer alıyor. Yine SIPRI verilerine göre küresel ticaretten alınan pay yüzde 1,1 düzeyinde. Bu alanda en yüksek pay yüzde 40 ile ABD’ye ait.
Savunma ve havacılığın toplam ihracat içindeki payı da artıyor. Bu fasıldaki artışın yanı sıra 2023 yılında geleneksel olarak ihracatın yüksek olduğu sektörlerdeki düşüş nedeniyle Ocak-Ekim döneminde pay yüzde 2,1’e yükseldi. Yıllıklandırılmış verilerde ise pay yüzde 2’nin üzerine çıkarak yüzde 2,2’ye ulaştı.
